11 Eki 2006

Caiz mi değil mi?



  • Kadının İmamlığı caiz mi? Değil.
  • Hanımların pantalon giymesi caiz mi? Erkek giyimine benzemediği müddetçe caiz. Erkek giyimine benziyorsa değil.
  • Korsan yazılım caiz mi? Değil. Bir kitabı ya da CD'yi korsan olarak üretip, piyasaya sürmek, emeğe saygısızlık, bu tür ürünleri satın almak da kul hakkını ihlal etmek oluyor. Bu da, korsan ürünleri satın almayı dinen caiz olmaktan çıkarıyor. (Peki Korsan Sevgili Peygamberim CD'si caiz mi acaba?)
  • Erotik sitelere girmek caiz mi? Diyanet'e göre, elektronik iletişimde edep, "utanılacak hal ve hareketlerden kaçınmak, terbiye ve ahlak kurallarına riayet etmek" anlamına geliyor. İnternet ortamının bireye tanıdığı özgürlüğün kimi zaman ahlaki kurallara uygun akılcı ve yapıcı amaçlarla kullanılmadığı savunuluyor. Bu nedenle, İslam'ın yasakladığı ve mahrem saydığı hususlardaki sayfaların açılmaması, ahlaki kurallarla bağdaşmayan sayfalara da girilmemesi gerekiyor. (Caiz değil gibi geldi bu açıklamadan.)
  • İhtiyaç içinde olan bir kadın, herhangi bir iş yerinde erkek gibi çalışabilir mi? Hem çalışabilir, hem çalışamaz. Şartları bulunursa çalışabilir, bulunmazsa çalışamaz. Bir kadının iş yerinde çalışması için belli başlı şartlardan biri, tesettürüne mani olunmaması, vekar ve ciddiyeti hafife alınmamasıdır. Aynı zamanda bu iş yerinde başka insanlar da bulunması, kadın tek erkekle başbaşa kalmamasıdır. Zira bir kadın bir erkekle başbaşa kalırsa üçüncülerinin şeytan olacağını Efendimiz bildirmiştir. (Fazla mesaiye kalırken dikkat etmek lazım. Acaba bir erkek ve iki kadın başbaşa kalabiliyor mu?)
  • Organ bağışı yapmak caiz midir? Organ kan gibi, idrar gibi mal değildir. Mal olmadığı için bağışı yapılmaz, satılmaz. Sadece verilir. (Bu yorumdan bağışın caiz olmadığını anlıyorum ben)
  • İslam’a göre çalgılı düğün yapmak caiz mi? İslam’a göre düğün yapmak caizdir. Hatta tef çalıp evliliği insanlara ilan etmek Peygamberimizin bir tavsiyesidir. Ama düğünde dikkat edilmesi gereken bir husus var ki o da, düğün yaparken dinin yasakladığı şeylerden kaçınmaktır. Birbirlerine haram olan kadın ve erkeklerin bir arada oynaması, İslam’ın yasakladığı çalgılarla düğünü yapmamak gerekir. Bunlara riayet etmeden çalgılı bir düğün yapmak dinen caiz değildir. (Sadece tef çalarsan ok, fakat ayağınla filan tempo tutmamak lazım. Salsanın da caiz olmadığı anlaşılıyor. Ben de içimden neden düğünlerde hep kız kıza dans ediliyor diye merak ediyordum.)
  • Vade farkı koyarak bir malı peşin fiyatından fazla bir fiyata satmak caiz midir? Bir malı peşin fiyatına nispetle farklı bir fiyat ile vadeli olarak satmak caizdir. Bu konuda mezhepler arasında da bir ihtilaf yoktur. İslam hukukuna göre böyle bir muamelede faiz meydana gelmez. Mesela bir malı peşin 1.000 , veresiye 2.000 liradan almak veya satmak caizdir. Peşin ile veresiye arasındaki fark faiz değildir. (Nedir o zaman?) Yeter ki bazı hususlara riayet edilsin bu şartlar da şunlardır: Veresiye alış verişlerde sözleşme yapılırken satışa konu olan mal, ödenecek fiyat ve ödeme zamanı belli olmalıdır. Bu üç şart yerine geldikten sonra peşin ve veresiye fiyatların farklı olması önemli değildir.
  • Kaş almak caiz midir? Kadınların yüzlerindeki kılları yolması, kaşlarını inceltmesi, kirpiklerini uzatması konusunun şer’i hükmü İslam alimlerini bir hayli meşgul etmiştir. (Daha faydalı şeylerle meşgul olsalardı keşke) Hz. Peygamber’in (sas) bu konu ile ilgili bir hadisinde; “Allah yüz tüylerini yolan ve yolduran kadına lanet etsin.” (Buhari, ‘Libas’, 84; Müslim, ‘Libas’, 120) buyurmuş olması, bu ifadenin hangi fiilleri kapsadığı İslam hukukçuları arasında tartışma konusu olmuştur. Alimlerin çoğuna göre; kadının kocasına güzel gözükmek için ve onun izni ile yüzünde, kadınlara mahsus olmayan tüylerin (sakal, bıyık tüyleri) bitmesi halinde bunları alması, güzelleşmek için makyaj yapması, kaşlarının etrafındaki dağınık tüyleri (iki kaş arası, etrafı) alması caiz olup, hadisteki yasak, kadının dışarı çıkmak için, yabancılar için yüz kıllarını yolması ve kaşlarını alması ile ilgilidir. (İnsanın bıyıklı veya sakallı bir karısı varsa, bence bunun caiz olup olmamasından daha büyük sorunları vardır.) Sonuç olarak, hadiste yasaklanan kıl koparmayı, herhangi bir hastalık veya illet sebebiyle kadının yüzünde sonradan biten ve yüzünü çirkinleştiren yüz kıllarını (sakal, bıyık kılları) koparma değil de, başkalarına güzel görünmek maksadıyla kaşları inceltmek veya yukarı kaldırmak için kaş kıllarını yolmak, almak olarak anlamak daha doğrudur.
  • Laptoplu imam caiz midir? Bu soruları ben uydurmuyorum. Tartışmanın çıkış nedeni Suudi Arabistan'ın Asır bölgesindeki Sarat Abidah Camisi imamının cuma hutbesini yanında getirdiği laptoptan (dizüstü bilgisayar) okuması! Tartışmalar üzerine imam hakkında soruşturma başlatan Din İşleri Bakanlığı cezayı kesmiş! İmam her ne kadar, "Vaktim yoktu, o yüzden vaazımı dizüstü bilgisayarımdan okumak zorunda kaldım" dese de bu cevap Bakanlığı ikna etmeye yetmemiş. (Acaba desktop caiz mi?)
  • Güzele bakmak sevaptır demek küfür olur mu? Güzele rağbet etmeyen, güzeli sevmeyen olmaz. Hadis-i şerifte, (Allah güzeli sever) buyuruluyor. Mubah olanı güzeli sevmek, Allah’ın kudretini temaşa etmek sevap olur. (Güzel yüze bakmak gözü kuvvetlendirir) hadis-i şerifi de, bakması helal olan şeylere bakmanın faydasını bildirmektedir. Yoksa, yabancı kadınlara bakmak, gözü zayıflatır ve kalbi karartır. Harama bakmaya güzel demek de, insanı küfre sokar. (Demek ki güzele bakmak sevap ama güzellere bakmak sevap değil, böyle bir anlam çıkıyor.)
  • Hanımların Altın günü toplantıları caiz mi? Bazı semt hanımları komşularla birlikte altın günü ilan ediyorlar. Bazen haftanın, bazen de ayın belli gününde sözleştikleri komşuya misafir oluyor, komşuluk ve dostluklarını pekiştiriyorlar. Bu arada misafir oldukları eve de birer altın hediye ediyorlar.
    Bazıları bunun caiz olmayacağını söylemişse de bizim tespitlerimize göre bunda caiz olmayacak taraf yoktur. Çünkü kimse mağdur olmuyor. Herkes sırası gelince verdiği altını aynen geri alıyor. On kişilerse on defa altın götürüyor, ama on kişi bir defa kendisine geliyor, on altını birden veriyor. Böylece bir mağduriyet ve mahrumiyet söz konusu olmuyor. Bir tasarruf alışkanlığı bile ortaya çıkıyor. (Belki teknik bir konu ama, altın piyasasındaki dalgalanmalara göre bazı hanımlar zarara uğramıyorlar mı? Diyelim ki yükselen piyasanın olduğu bir dönemde bir hanım sürekli altın gününe katıldı, bu durumda sürekli olarak yüksek fiyattan altın alıyor ve yine diyelim ki 10 ay sonra sıra kendisine geldiğinde piyasadaki fiyatlar düştü. Bu durumda paranın zaman değeri nedeniyle aslında mağdur olmuş olmuyor mu? Boş konuştuğumun farkındayım.)
  • Resim öğretmenliğine gitmeyi düşünüyorum, caiz mi? Müstehcen veya şirk ve küfür konusu (put vb.) resimler yapmamak şartıyla resim yapmanın caiz olduğu görüşünü tercih ediyorum. (Nü tablolar caiz değil, manzara resmi caiz.)
  • Yüzünü gören Cennetlik veya hacı oluyor, demek caiz midir? Bir kimseyi görmekle Cennetlik veya hacı olunmaz. Bu bakımdan böyle söylemek yanlıştır. (Yüzünü gören cennetlik demek yerine, hacım nerelerdesin kaç gündür diyebiliriz. Pardon hacım da diyemiyormuşuz çünkü arkadaşımız hacca gitmemişti henüz. )
  • Dövme yaptırmak dinen caiz mi? İslâm bilginleri vücuda bir estetik görünüm kazandırmak için yapılan dövme ve dağlamayı Allah’ın yarattığı şekil ve surette kalıcı değişiklikler meydana getirdiği için câiz görmemişlerdir.
  • Evde köpek beslemek caiz mi? Hadislerden birinde içinde çan ve köpek olan kavime melekler eşilk etmez denmekte. Bir başkasında çoban haricinde köpek edinmeyiniz yazmakta. Bir çok gazete köşesinde bu konu gerek eski diyanet başkanlarınca gerek ilahiyat prof.larınca ele alınmış ve hepsi evde beslemenin caiz olmadığı kanısındaymış.

Hiç yorum yok: